غدیر نام یک روز مبارک در تاریخ اسلام است که در آن پیامبر اسلام (ص) امام علی (ع) را به عنوان خلیفه و امام خود بعد از خود انتخاب کرد. این رویداد در سال ۱۰ هجری در محلی به نام غدیر خم که بین مکه و مدینه قرار داشت، اتفاق افتاد. پیامبر (ص) که از حجّة الوداع برمیگشت، به دستور خدا، مسلمانان را در آنجا توقف داد و با خطبه معروف خود، امام علی (ع) را به عنوان ولی و مولای همه مسلمانان معرفی کرد و گفت: «هر که من مولایش هستم، علی مولای او است».
در این مقاله، سعی کردیم تا خطبه‌ای از خود حضرت علی (ع) را در روز غدیر و در مورد فضیلت‌های این روز برای شما بیاوریم.
شرح این خطبه در جلد 9 کتاب «امام شناسی» اثر علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی به این گونه آمده است که:
«امیر المؤمنین علیه السّلام در ضمن خطبه، فرمودند: حقّاً امروز روزى است كه شأن و منزلت بزرگ دارد، كه در آن فَرَج و گشایش واقع شد، و درجه و مرتبه بالا رفت، و حجّت‌ها تصحیح شد و آن روز واضح ساختن و پرده برداشتن و روشن كردن، از مقام خالص و صریح و بى‌شائبه است، و روز كمال دین است و روز پیمان استوار عهد معهود، و شاهد و مشهور است، و روز انكشاف و وضوح پیمان‌ها از نفاق‌ها و إنكار است، و روز بیان و پرده‌بردارى از حقایق ایمان است، و روز منع كردن و دور نمودن شیطان است، و روز برهان است.
این روز جدائى بین حق و باطل است كه به شما وعده داده شده است! این روز عالم أرواح مجرّده است، كه شما از آن روى گردان هستید؟ این روز ارشاد و هدایت است، و این روز محنت و سختى براى بندگان خدا است، و روز راهنمائى و دلالت بر پیشگامان حقیقت، و پویندگان معرفت، و جویندگان معنى است، و این روزى است كه پنهانى‌هاى در سینه‌ها را ظاهر كرد، و اُمور مَخْفیّه و پنهان را آشكارا ساخت، و این روز نصّ و تصریح بر خواصّ است، این روز شیث است، این روزِ ادریس است، این روز یوشع است، این روزِ شمعون است، این روزِ أمن و أمان، و در حفظ و صیانت درآمده است، این روز إظهار و إبراز آن چیزى است كه از سر مصون و محفوظ از عالم مكنون سر به درآورد، این روزِ آشكار نمودن نیت‌ها و پندارها است.
و پیوسته آنحضرت مى‌فرمود: این روز چه است، این روز چه است.
پس اى مردم! خداوند عز و جل را مراقب باشید! و در حفظ و مصونیت او درآئید، و گوش به او فرا دهید! و فرمان او را اطاعت كنید، و از مكر و حیله بپرهیزید! و با خدا خدعه نكنید! و از دل‌ها و پندارها و نیت‌هاى خود بحث و تفحص به عمل آورید! و با خداى خود با گول و خدعه عمل نكنید!
و به خداوند عز و جل با توحید او، و با پیروى نمودن از كسى كه خدا امر كرده است كه از او اطاعت كنید! تقرب و نزدیكى جوئید! و به ضلالت آویزان نشود، و گمراهى و انحراف شما را از حق منحرف نكند! تا در نتیجه از راه رشد و كمال باز مانید و گمراه شوید، در اثر پیروى كردن از آن كسانى كه خودشان گمراه شدند، و مردم را گمراه كردند. خداوند عزیز گفتار، دربارۀ جماعتى كه از آنها در كتاب خود مذمت نموده است، مى‌گوید:
(آنها مى‌گویند:) «ما از بزرگان خود و از پیشوایان خود پیروى نمودیم، و آنها ما را از پیمودن راه راست منحرف كرده، به كجى و ضلالت كشانیدند. بار پروردگارا! ایشان را دو چندان از عذاب بده! و دورباش و لعنت سخت و بزرگى برایشان مقدر كن.»
و خداوند مى‌فرماید: «و در آن وقتى كه مُسْتَضْعفان با مستكبران در میان آتش با هم به بحث و محاجه مى‌پردازند، ضعفاء به آنانكه استكبار ورزیده‌اند، مى‌گویند: ما پیرو شما بودیم، و تابع و به دنبال شما بودیم، اینك آیا شما ما را از عذاب، گرچه به مقدار مختصرى باشد مى‌رهانید؟! مستكبران در پاسخ مى‌گویند: اگر خدا ما را راهنمائى كند و دستى بگیرد، ما نیز شما را راهنمایى مى‌كنیم»!