خصوصیات رسولاللَه در دعوت الهی
خداوند در این آیه مردم را به متابعت از رسول و نبیّ خاتمش دعوت میکند، که خصوصیت آن رسول و نبی این است که آنچه خداوند برای مردم، طیّب و پاک و پاکیزه قرار داده، برای آنها تجویز میکند و حلال میشمرد، و هر چه که موجب تباهی و فساد و موجب از بین رفتن استعداد آنها و مُهمل گذاشتن ودایع الهی در آنها است، برای آنها حرام میکند و آنها را از آن بر حذر میدارد. اسم این پیغمبر در تورات و انجیل آمده و همه هم به خوبی میدانند و در این مطلب جای هیچ شک و شبههای نیست.
از خصوصیات دیگر این پیامبر این است که آن گیر و آن قلادهای را که بر گردن افراد است، از گردن آنها باز میکند؛ قلادهای که طنابش در دست غیر خدا ـ از بندگان و از حاجزها و موانع و هواها و هوسها ـ قرار دارد! و همچنین غُل و زنجیرها را از دست و پای افراد میگشاید و آنها را راحت میکند؛ غُل و زنجیرهایی که بهواسطۀ آنها، دست و پای افراد به کثرات و دنیا و شهوات و ریاسات و هر چه که آنها را از عبور از دنیای دنیّ و رسیدن به عالم تجرد باز میدارد و مانع میشود، بسته شده است! این خصوصیت پیغمبر است.
پیامبر برای این مسئله و این نکته آمد، برای این منظور و این هدف آمد! مطالبی که پیامبر برای مردم آورد و روشی که رسول خدا برای مردم تثبیت و تقریر کرد، فقط چهار رکعت خواندنِ نماز ظهر نبود، عمر هم آن نماز را میخواند، یزید هم میخواند، عمر سعد هم در شب عاشورا همین نمازها را میخواند و وقتی که پسر رسول خدا و ذراری آن حضرت را تکهتکه کرد، بر اصحاب خودش که کشته شده بودند و به درک واصل شده بودند، نماز میّت خواند!2 همین عمر سعد نماز میّت خواند! آنها این نماز را میخواندند، روزه هم میگرفتند، واجبات را هم انجام میدادند و انجام میدهند و چهبسا محرمات را هم ترک میکردند و انجام نمیدادند؛ محرماتی از قبیل شرب خمر، قمار، شطرنج، موسیقی، سُفور و برهنگی!3 پس گیر آنها چه بود؟